Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2014

Οι μαχόμενοι Χημικοί και οι Πληροφορικοί της Εκπαίδευσης είναι συνάδελφοι και όχι εχθροί.

Το είδαμε κι αυτό: η διευθύνουσα ομάδα της Ένωση Ελλήνων Χημικών, εμμένοντας σε μια στείρα αντίληψη για την ανάδειξη της Χημείας μέσα από την επιδίωξη κατοχύρωσης ενός θεωρητικού "πανελληνίως εξεταζόμενου μαθήματος", φέρεται να ζητά "το μάθημα της Πληροφορικής να αποτελέσει 5ο ειδικό μάθημα, όπως π.χ. το Σχέδιο για την Αρχιτεκτονική, η ξένη γλώσσα για τις ξενόγλωσσες φιλολογίες και οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας για τα Οικονομικά, αλλά να μη «θιγεί» η θέση της Χημείας στην Γ΄ Λυκείου. ". 

Είναι πραγματικά λυπηρό, η επίσημη έκφραση ενός πολύτιμου για την Παιδεία και την Ανάπτυξη της χώρας μας κλάδου, να εμμένει στον ευνουχισμό ενός κατεξοχήν πρακτικού-τεχνολογικού αντικειμένου προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός συστήματος το οποίο υπονομεύει τη νεανική ψυχή για να μπορούν κάποιοι να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι. Ενός συστήματος που προτάσσει την παπαγαλία, τον ανθρωποβόρο ανταγωνισμό, την παραπαιδεία εις βάρος της ανάπτυξης της δημιουργικότητας και της καινοτομίας αναπόσπαστο στοιχείο της οποίας είναι μια ουσιαστική Παιδεία Υλικής Δημιουργίας με τη Χημεία στο επίκεντρο.

Καλεί η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ την Πολιτεία να θυσιάσει το μόνο καταφύγιο της νεανικής δημιουργικότητας στο σύγχρονο σχολείο, την Πληροφορική, στο βωμό της κερδοσκοπίας. Την θεωρεί χρήσιμη μόνο για εκείνους που επιθυμούν να εισαχθούν στα Τμήματα Πληροφορικής και πάλι με την μορφή ενός Ειδικού Μαθήματος και μόνο. Δεν αντιλαμβάνεται ότι με αυτό τον τρόπο το μόνο που καταφέρνει είναι να κάνει ακόμη πιο μακρινό όνειρο ένα σχολείο όπου δίπλα στο Εργαστήριο της Πληροφορικής θα υπάρχει και το Εργαστήριο Χημείας για να μπορούν οι νέοι μας να χαίρονται και να σπουδάζουν τόσο την Πληροφορική Δημιουργία όσο και την Υλική Δημιουργία. Και αύριο, ως ενεργοί πολίτες και υπεύθυνοι Επιστήμονες και Τεχνολόγοι, να μπορούν με αυτοπεποίθηση και διανοητικά εφόδια να διαμορφώσουν το Πληροφορικό και Υλικό τους μέλλον! Αν δεν το κάνουν οι ίδιοι με βάση τις ανάγκες της Κοινωνίας. θα συνεχίσουν να το κάνουν καποιοι άλλοι με βάση τις δικές τους κερδοσκοπικές και ανθρωποβόρες ανάγκες...

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι η Χημεία, η πραγματική Χημεία της Πράξης και όχι της αποστήθισης τύπων και "τσιτάτων", έχει πολλά να προσφέρει στους νέους μας. Σε όλη την Κοινωνία. Σε ένα υγιές εκπαιδευτικό περιβάλλον η ίδια η ΕΕΧ θα ζητούσε ενίσχυση της Πληροφορικής Παιδείας για όλους. Ώστε να μπορούν όλοι και ιδίως οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί Χημικοί, Χημικοί Μηχανικοί, Γεωπόνοι, Φαρμακοποιοί, Ιατροί, Βιολόγοι, Τεχνολόγοι Τροφίμων, Διατροφολόγοι, Επιστήμονες και Τεχνολόγοι Υλικών να συμβάλλουν στις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις που συνδέονται με τις αντίστοιχες επιστήμες και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την αξιοποίηση της Πληροφορικής. Είμαι μήπως τυχαίο ότι το τελευταίο Νόμπελ Χημείας δόθηκε στους "Χημικούς του Κυβερνοχώρου"; Δεν γνωρίζουν οι ιθύνοντες της ΕΕΧ ότι "σήμερα, ο υπολογιστής είναι εξίσου χρήσιμος στη χημεία όσο ο δοκιμαστικός σωλήνας"; Σίγουρα το γνωρίζουν. Δυστυχώς, όμως, προτάσσοντας τα συμφέροντα ενός κερδοφόρου για κάποιους και ψυχοφθόρου για τους νέους μας εξεταστικού συστήματος, αποδέχονται, εδώ και χρόνια τον εξοβελισμό του δοκιμαστικού σωλήνα από το δημόσιο σχολείο και τώρα επιδιώκουν να γίνει το ίδιο και με τον υπολογιστή.

Ας ειπωθεί επιτέλους η αλήθεια! Η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ, αφού συμβιβάστηκε με την απουσία του δοκιμαστικού σωλήνα από την εκπαίδευση, συντάσσεται τώρα με τις δυνάμεις εκείνες που βλέπουν τον υπολογιστή ως "δούρειο ίππο" που απειλεί να κατεδαφίσει το "μαγαζάκι" τους. Τρέμουν αναλογιζόμενοι ότι σε ένα περιβάλλον α-νόητης αποστήθισης, η παρουσία του υπολογιστή ως εδάφους άσκησης της δημιουργικής διάθεσης των νέων μας αποτελεί μείζονα συστημικό κίνδυνο καθώς διαμορφώνει τις συνθήκες εκείνες για ανατροπή της κυρίαρχης επιστημολογίας μέσα στο σχολείο. Της επιστημολογίας της καθηγητικής αυθεντίας, της μονοδιάστατης γνώσης, των ευνουχισμένων διανοητικά μαθητών-πελατών της παραπαιδείας νόμιμης και μη...

Η επιστημολογία που γίνεται ορατή με την παρουσία του υπολογιστή και των Πληροφορικών στο σχολείο φέρνει στο προσκήνιο τη δημιουργικότητα, την αυτενέργεια, την ενεργό εμπλοκή μαθητών και δασκάλων σε κοινές εμπειρίες μάθησης που ξυπνούν το πνεύμα και δυναμώνουν την ψυχή. Είναι μια επιστημολογία που κατεβάζει τον καθηγητή από την έδρα της αυθεντίας για να τον κάνει διάκονο της νεανικής δίψας για πραγματική μάθηση. 

Είναι μια επιστημολογία που λαχταρά και ο μάχιμος καθηγητής της Χημείας. Εκείνος που ονειρεύεται να προσφέρει ουσιαστικές εμπειρίες μάθησης στους μαθητές του. Όπως και ο μάχιμος συναδελφός του των Μαθηματικών, της Φυσικής, της Βιολογίας, ο μάχιμος Φιλόλογος, ο Ιστορικός, ο Θεολόγος. Είναι ο Χημικός της Πράξης ο οποίος ασφυκτιά στους τέσσερις τοίχους μια σχολικής αίθουσας-φυλακής θέλοντας να αποδράσει μαζί με τους μαθητές του. Να βρεθεί μαζί τους στο Εργαστήριο και στην Φύση και να τους μυήσει στα θαυμαστά της μυστήρια! Γι' αυτόν τον Χημικό και τις επιθυμίες του ποιος θα μιλήσει;

Καλούμε την ΕΕΧ να σκύψει πάνω από τις ανάγκες και το όραμα των Χημικών της Πράξης. Να σταματήσει να άγεται και να φέρεται από εκείνους που ζητούν τα "αργύρια". Να προτιμήσει εκείνους που ζητούν δοκιμαστικούς σωλήνες και υπολογιστές. Μπορεί να το κάνει. Και τότε θα αντιληφθούν όλοι ότι Χημικοί και Πληροφορικοί δεν είναι εχθροί που θέλουν να αλληλεξοντωθούν αλλά ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ που αγωνίζονται καθημερινά για τους μαθητές τους. Κι όπως εμείς αγωνιζόμαστε να ελευθερώσουμε την Πληροφορική δίνουν κι εκείνοι το δικό τους αγώνα να ελευθερώσουν τη Χημεία. Και μαζί με όλους τους μάχιμους εκπαίδευτικούς και την Κοινωνία να ελευθερώσουμε την Παιδεία μας!

Θα κλείσουμε με μία πρόταση πέρα από τη συντεχνιακή λογική της διάζευξης Χημείας - Πληροφορικής που προσπαθεί να επιβάλει η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ: Μια πρόταση που εκκινεί από τη διαπίστωση ότι ο σημερινός υποψήφιος και μελλοντικός Πληροφορικός πρέπει να έχει και το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο σε όλες τις Φυσικές Επιστήμες καθώς ήδη με τη Βιοπληροφορική και τη Νανοτεχνολογία το υλικό υπόβαθρο της Πληροφορικής εμπλουτίζεται για να περιλάβει εκτός από τα κυκλώματα πυριτίου και άλλα υλικά των οποίων η πλήρης κατανόηση απαιτεί το κατάλληλο υπόβαθρο Χημείας. Σε αυτό το πλαίσιο δεν θεωρούμε πολυτέλεια ή σπατάλη χρόνου τη σπουδή των βασικών αρχών της Χημείας στη Γ' Λυκείου. Εκφράζουμε, όμως τις έντονες αντιρρήσεις μας στο περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας αυτού του μαθήματος ζητώντας την επανεξέταση της ύλης του και την ισοκατανομή των ωρών του μεταξύ Θεωρίας και Εργαστηριακής Άσκησης.

Εμείς, λοιπόν, καταγράφουμε χωρίς φόβο και χωρίς πάθος κάτι που ούτε οι ίδιοι οι εγκέφαλοι της ΕΕΧ δεν μπορούν να αντιληφθούν για να το αντιτάξουν έστω ως επιχείρημα στα πλαίσια της (κυρίως υπόγειας και σε διαδρόμους) πίεσης που ασκούν στη λογική του "ή εμείς ή αυτοί": Ότι ένα σύγχρονο εξεταζόμενο μάθημα Χημείας και με ισόρροπη έμφαση στη θεωρια και την εργαστηριακή άσκηση είναι χρήσιμο και για όσους επιθυμούν να σπουδάσουν στα τμήματα Πληροφορικής. 

Θα μπορέσει η ΕΕΧ να κατανοήσει ότι κάτι ανάλογο χρειάζονται και οι μελλοντικοί Χημικοί; Ένα σύγχρονο εξεταζόμενο μάθημα Πληροφορικής που θα έχει κατάλληλο περιεχόμενο και θα δίνει έμφαση εξίσου και στη Θεωρία και στην Εργαστιακή Άσκηση. Εξίσου, αν όχι περισσότερο, το χρειάζονται οι υποψήφιοι φοιτητές όλων των τμημάτων που απαριθμεί η διευθύνουσα ομάδα της ΕΕΧ στις ανακοινώσεις της ως δήθεν άσχετα με την Πληροφορική και σχετικά με τη Χημεία. Και, όπως είναι αυτονόητο, το χρειάζονται και τα υπόλοιπα επιστημονικά πεδία, μηδενός εξαιρουμένου, δεδομένου ότι σήμερα, σε κάθε επιστημονικό πεδίο πλάι στα παραδοσιακά εργαλεία βρίσκεται ο υπολογιστής και πλάι στις παλαιότερες μεθοδολογίες βρίσκονται και διαρκώς ενισχύονται νέες που ενσωματώνουν τις μεγάλες ιδέες της Πληροφορικής ή, για να το πούμε αγγλιστί, το computational thinking

Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, οι προηγμένες χώρες ήδη συζητούν την εισαγωγή αυτών των μεγάλων ιδεών της Πληροφορικής (και όχι μόνο του υπολογιστή ως εργαλείου) σε όλα τα διδακτικά αντικείμενα από την Α' Δημοτικού έως την Γ' Λυκείο δίπλα στην παρουσία της Πληροφορικής ως αυτοτελούς πεδίο ισότιμα με τη Γλώσσα και τις Τέχνες, τα Μαθηματικά, τις Φυσικές Επιστήμες και τις Κοινωνικές Επιστήμες.

Συνοψίζοντας: 

  1. Η Χημεία ως πειραματική επιστήμη και με αναμόρφωση του περιεχομένου της καλό είναι να αποτελεί εξεταζόμενο αντικείμενο και για τους υποψήφιους Πληροφορικούς.
  2. Η Πληροφορική ως επιστημολογία και ως δημιουργική τέχνη είναι απαραίτητο να προσφέρεται ως αυτοτελές αντικείμενο στην Γ' Λύκειου σε όλους τους μαθητές και να εξετάζεται, σε όλα τα επιστημονικά πεδία όπως συμβαίνει και με τη Γλώσσα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: